Wpływ przewlekłego stresu na układ hormonalny kobiet

Czym jest stres?

Stres to stan, który jest odpowiedzią na potencjalne niebezpieczeństwo ze strony świata zewnętrznego, który nas otacza, jak i wewnętrznego (naszego organizmu). Aktywowany jest wówczas układ współczulny – dochodzi wtedy m.in. wyostrzenia zmysłów, szybszego bicia serca, uwolnienia glukozy (naszego paliwa) z zapasów.

Stres krótkotrwały

Jest to stan, w którym uruchamia się naturalna reakcja walcz lub uciekaj. Dawniej stres, którego doświadczali ludzie był raczej krótkotrwały. Reakcja organizmu na krótkotrwały stres zapewniała naszym przodkom przeżycie i ucieczkę przed drapieżnikami. Pod wpływem krótkotrwałego stresu jesteśmy w pełni zmobilizowani, gotowi do działania, podejmujemy szybko decyzje, mamy energię do działania. Natomiast, po wyeliminowaniu stresora wszystko wraca do normy, nasz organizm się wycisza i jest to naturalne.

Chroniczny stres

Gorzej sprawa wygląda w przypadku długotrwałego stresu, który może trwać tygodnie, miesiące, a czasem nawet lata.

Długotrwały stres powoduje, że organizm cały czas pozostaje w trybie walki i pełnej mobilizacji. Jest to dla niego bardzo wyczerpujące. W reakcji na stres organizm wydziela hormon – kortyzol. W przypadku przewlekłego stresu kortyzol utrzymuje się na wysokim poziomie, zwiększając poziom glukozy we krwi (paliwa dla naszych komórek). To dlatego u osób zestresowanych często obserwuje się wysoki poziom glukozy i/lub insuliny na czczo.

Wysoki poziom kortyzolu - objawy:

• jednoczesne uczucie zmęczenia i "nakręcenia",
• wzmożony apetyt na słodycze,
• refluks żołądkowo - przełykowy,
• uczucie niepokoju lub poddenerwowania,
• wzmożone wypadanie włosów,
• problemy z zasypianiem, bezsenność,
• zatrzymanie wody w organizmie, spuchnięta twarz,
• problemy z pamięcią, koncentracją,
• palpitacje serca,
• problemy skórne,
• ubytki masy kostnej (osteopenia lub osteoporoza),
• przyrost tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha,
• wysokie ciśnienie krwi,
• wysoki poziom glukozy we krwi,
• niepłodność.

Kortyzol, ma swój rytm wydzielania. Najwyższy poziom odnotowuje się w godzinach porannych i jest on bodźcem ułatwiającym nam wstanie z łóżka. Następnie, w ciągu dnia poziom kortyzolu stopniowo spada i jest najniższy w porze wieczornej i w nocy. Wtedy następuje zwiększone wydzielanie melatoniny, która nas usypia.

W momencie, gdy jesteśmy permanentnie zestresowane, z czasem, nadnercza nie dają rady z produkcją kortyzolu. W takiej sytuacji kortyzol korzysta z dostępnego pregnenolonu. Pregnenolon jest prekursosrem hormonów steroidowych tj. estrogeny, progesteron, testosteron i kortyzol. W sytuacji chronicznego stresu kortyzol zabiera cały pregnenolon, tym samym pozbawiając pozostałe hormony podstawowego budulca i powodując spadek ich poziomu i poważne konsekwencje dla naszego zdrowia oraz samopoczucia.

W momencie zagrożenia (czyt. przewlekłego stresu) wszystkie inne funkcje, jak produkcja hormonów płciowych, komórki jajowej, schodzą na drugi plan, ponieważ w tym momencie przeżycie jest ważniejsze niż funkcje rozrodcze.

Stresy, z którymi przychodzi nam się zmierzyć oddziałują na nasze zachowanie, na emocje, ale także wywołują szereg reakcji fizjologicznych w naszym organizmie.

Niski poziom progesteronu

• PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego),
• bólem głowy, migrenami występującymi przed miesiączką,
• zespołem niespokojnych nóg,
• obfitymi i/lub bolesnymi miesiączkami,
• wzdęciami, zatrzymaniem wody w organizmie,
• tkliwością piersi,
• niepłodnością,
• problemami z utrzymaniem ciąży,
• uderzeniami gorąca,
• suchą skórą,
• drażliwością,
• stanami lękowymi,
• depresją.

Chroniczny stres ma również olbrzymi wpływ na zmniejszenie produkcji i wydzielania FSH oraz LH, czyli hormonów, które mają decydujący wpływ na regularność miesiączek, prawidłowy przebieg cyklu menstruacyjnego oraz owulację.

Stresem może być też coś, o czym w ogóle nie myślimy i czego nie odczuwamy, jako stres np.: organizacja ślubu, nietolerancje pokarmowe, alergie pokarmowe, toksyny, emocje, pleśń, wirusy, pasożyty, SIBO, infekcje bakteryjne, dysbioza jelitowa, stany zapalne, niedobory pokarmowe, niestabilny poziom cukru we krwi, nieprzepracowane traumy itp.

Podsumowanie