Drugie oblicze PCOS

Wrzesień jest miesiącem świadomości PCOS, a kolor turkusowy – morski symbolem tego zespołu. Oznacza to, że w tym czasie, ale nie tylko, powinnyśmy mówić o PCOS i uświadamiać społeczeństwu z czym wiąże się ta choroba. Zespół wielotorbielowatych (policystycznych) jajników jest częstym schorzeniem endokrynologicznym, występującym u kobiet w wieku rozrodczym (najczęściej objawia się przed 30 r.ż.). […]
Wrzesień jest miesiącem świadomości PCOS, a kolor turkusowy - morski symbolem tego zespołu. Oznacza to, że w tym czasie, ale nie tylko, powinnyśmy mówić o PCOS i uświadamiać społeczeństwu z czym wiąże się ta choroba. Zespół wielotorbielowatych (policystycznych) jajników jest częstym schorzeniem endokrynologicznym, występującym u kobiet w wieku rozrodczym (najczęściej objawia się przed 30 r.ż.).

PCOS charakteryzuje się wieloma problemami hormonalnymi:

  • insulinoopornością w znaczny sposób utrudniającą utrzymanie prawidłowej masy ciała,
  • otyłością centralną (dotyczącą 35 - 60% kobiet z PCOS),
  • trądzikiem,
  • łysieniem androgenowym,
  • hiperandrogenizmem,
  • hirsutyzmem (65%)- czyli nadmiernym owłosieniem, typu męskiego, występującym u kobiet. Nadmierne owłosienie może pojawiać się na klatce piersiowej, twarzy, ramionach, brzuchu oraz innych częściach ciała. Hirsutyzm powoduje u kobiet stany lękowe oraz wzrost napięcia, co często skutkuje rozwinięciem fobii społecznej,
  • zaburzeniami miesiączkowania (53 - 66%),
  • niepłodnością - powodującą problem z zajściem i utrzymaniem ciąży. Reakcje kryzysowe związane z niepłodnością przejawiają się nasilonymi, negatywnie nacechowanymi emocjami, takimi jak: strach, smutek, niepokój, rozdrażnienie i złość.
Wszystkie te czynniki bardzo mocno wpływają na samopoczucie oraz poczucie własnej wartości i kobiecości, relacji z otoczeniem, a tym samym na jakość życia u pacjentek z PCOS. Dotykają one zdrowia, wyglądu oraz funkcji reprodukcyjnych, czyli tego co bardzo mocno kojarzy Nam się z kobiecością.

Czy wiesz, że...

  • u pacjentek z tym zespołem, częściej niż w populacji zdrowych kobiet, rozpoznawana jest depresja i zaburzenia lękowe,
  • zaburzenia odżywiania występują z większą częstością u kobiet z PCOS niż w populacji ogólnej,
  • w przeprowadzonych badaniach wykazano, że kobiety z PCOS mają o 20% niższą jakość życia niż pacjentki z astmą, cukrzycą, padaczką i przewlekłym bólem pleców.
Więc zanim zwrócisz uwagę swojej żonie/ partnerce, siostrze, matce czy koleżance - "Weź zrób coś z tym wąsem", "Ale jesteś gruba - weź się za siebie!", "Ale strasznie wysypało Cię na twarzy!" - wiedz, że kobieta ta wie o tym wszystkim i nie potrzebuje Twoich uwag i tzw. "dobrych rad" często wypowiedzianych w niezbyt miłym tonie.

Czy wiesz, że...

  • kobiety z PCOS spędzają średnio 104 minuty tygodniowo na sprawdzaniu stopnia owłosienia (2/3 patrząc w lustro, a 76% badanych za pomocą dotyku),
  • w przeprowadzonych badaniach 43% kobiet z PCOS przyznało, że nie są zadowolone ze swojej seksualności i czują się mniej atrakcyjne dla partnera.
Kobiety z PCOS, które wzięły udział w badaniu określającym jakość poszczególnych dziedzin życia pacjentek z tym zespołem, najlepiej oceniły domenę fizyczną, nieco gorzej relacje społeczne i środowisko. Natomiast, najbardziej niekorzystna była ocena sfery psychologicznej. Dlatego w procesie leczenia PCOS, obok oddziaływań na sferę somatyczną (związaną z ciałem) kluczowym czynnikiem jest praca psychologiczna nad akceptacją funkcjonowania własnego ciała, emocjami i motywacją, a także nad samooceną i poczuciem własnej wartości.

PCOS a depresja

W wielu badaniach stwierdzono zwiększoną częstość występowania depresji u kobiet z PCOS.  Najczęściej zgłaszanymi objawami depresji było ogólne zmęczenie (96%) i zaburzenia snu (88%). Kobiety z PCOS i depresją miały wyższe BMI i niższe wartości wskaźników wrażliwości na insulinę w porównaniu z pacjentkami z PCOS bez depresji. Zaburzenia lękowe często współistnieją z depresją. Na podstawie badania ankietowego Benson i in. stwierdzili zaburzenia lękowe u 34% z 448 kobiet z PCOS. Objawy te wiązały się głównie z trądzikiem i problemami z płodnością. Otyłość, niepłodność, hirsutyzm i trądzik przyczyniają się do rozwoju depresji. Ponadto uważa się, że podwyższony poziom testosteronu, który jest jedną z kluczowych nieprawidłowości w PCOS, wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju depresji. Podsumowując, bądźmy bardziej empatyczni w stosunku do siebie. Nie zadawajmy problematycznych pytań typu "A Wy kiedy będziecie mieć dziecko? Latka przecież lecą!". Nie mamy prawa zadawać pytania tak bardzo dotykające sfery intymnej. Nigdy nie wiemy czy ta kobieta nie może mieć dzieci, wielokrotnie poroniła czy o prostu nie zamierza być matką. Często pytania dotyczące wyglądu oraz posiadania dzieci są bardzo problematyczne i wiążą się z cierpieniem kobiet zmagających się z PCOS.

 

Bibliografia

  • Grafika: Canva.com
androgeny depresja hiperandrogenizm hirsutyzm insulinooporność łysienie niepłodność otyłość pcos policystyczne jajniki zaburzenia miesiączkowania