Diagnoza PCOS

Zespół Policystycznych Jajników jest najczęściej występującym zaburzeniem endokrynologicznym , które dotyka od 5 do 20% kobiet w wieku rozrodczym. Rozpoznanie PCOS opiera się na obecności dwóch z trzech następujących kryteriów rotterdamskich: brak lub rzadkie występowanie owulacji, kliniczne lub biochemiczne objawy hiperandrogenizmu; obecność policystycznych jajników na przezpochwowym USG (USG TV). Patogeneza PCOS nie jest do końca […]
Zespół Policystycznych Jajników jest najczęściej występującym zaburzeniem endokrynologicznym , które dotyka od 5 do 20% kobiet w wieku rozrodczym.
Rozpoznanie PCOS opiera się na obecności dwóch z trzech następujących kryteriów rotterdamskich:
  1. brak lub rzadkie występowanie owulacji,
  2. kliniczne lub biochemiczne objawy hiperandrogenizmu;
  3. obecność policystycznych jajników na przezpochwowym USG (USG TV).
Patogeneza PCOS nie jest do końca znana. Wiadomo jednak, że w rozwoju tego zaburzenia biorą udział czynniki genetyczne, środowiskowe i hormonalne. Istnieją dwie przyczyny wynikające z problemów hormonalnych: a. wysoki poziom androgenów (tzw. hormonów męskich), b. wysoki poziom insuliny (insulinooporność). Dodatkowo, często przyczyną rozwoju PCOS jest nadwaga lub otyłość.

Co może wskazywać na PCOS?

  • w badaniach hormonów nieprawidłowe poziomy LH i FSH,
  • nieregularne cykle owulacyjne lub brak owulacji,
  • nadmierne owłosienie typu męskiego (hirsutyzm),
  • trądzik,
  • nieregularne, rzadkie miesiączki lub ich brak,
  • policystyczne jajniki w badaniu USG (> 12 pęcherzyków w każdym jajniku i/lub objętość jajnika > 10 ml),
  • nadwaga/ otyłość,
  • zaburzenia lipidowe (np. wysoki poziom cholesterolu całkowitego),
  • nadciśnienie tętnicze,
  • insulinooporność,
  • bóle w miednicy mniejszej - wynikające z ucisku powiększonych jajników.

Pozostałe objawy PCOS:

  • nadmierna senność po posiłku,
  • przewlekłe zmęczenie,
  • ciągłe uczucie zimna (słaba tolerancja na zimno),
  • bóle stawów,
  • rogowacenie ciemne,
  • bóle głowy,
  • nadmierna ochota na słodycze.

Policystyczne jajniki w usg

Obraz policystycznych jajników w dopochwowym badaniu usg u ginekologa nie jest wystarczający do postawienia diagnozy PCOS. Zespół policystycznych jajników to zespół objawów. W tym przypadku, należy wykonać badania biochemiczne.
Okazuje się, że jajniki mogą wyglądać inaczej w każdym cyklu, wszystko zależy od owulacji. Przypominając to, co się dzieje podczas cyklu menstruacyjnego - FSH i estrogeny powodują wzrost pęcherzyków Graafa - tylko jeden z tych pęcherzyków powinien wysunąć się na prowadzenie, dojrzeć i pęknąć podczas owulacji uwalniając komórkę jajową. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie doszło do owulacji (taka sytuacja czasem może wystąpić u zdrowych kobiet), w obrazie usg pojawi się większa ilość pęcherzyków tzw. policystycznych jajników.

Pojawienie się policystycznych jajników oznacza po prostu, że nie miałaś owulacji w tym miesiącu. Nie wyjaśnia, dlaczego nie miałaś owulacji, ani nie przewiduje, czy będziesz miała owulację w przyszłości.

Z PCOS mogą wystąpić policystyczne jajniki (PCO), ale nie są one specyficzne dla tego zespołu. Tak naprawdę możesz mieć prawidłowe usg dopochwowe - brak wielotorbielowatych jajników, a mimo wszystko mieć PCOS. Wielotorbielowate jajniki występują w innych sytuacjach, takich jak przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej, podczas której nie dochodzi do owulacji, a nawet u normalnych, zdrowych kobiet. W badaniach wykazano, że zdrowe kobiety mają policystyczne jajniki przez ok. 1/4 cykli w swoim życiu. Co ważne, u nastolatek obraz policystycznych jajników oraz dłuższe cykle niż u kobiet dorosłych są czymś normalnym. Objawy te mogą być niepokojące, jeśli będą utrzymywać się dłużej niż przez kilka pierwszych lat od pierwszego cyklu.

Typy PCOS

Wyróżniamy 4 typy PCOS w zależność od przyczyny.
  1. PCOS związane z insulinoopornością - jest najczęściej występującym typem PCOS.
  2. PCOS nadnerczowe - wynikające z nadmiernego stresu (przewlekły stres).
  3. PCOS "post - pill" - występuje wtedy, gdy otrzymałaś diagnozę PCOS po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej, przy czym przed przyjęciem AH nie miałaś problemów z PCOS).
  4. PCOS związane ze stanem zapalnym - przyczyną rozwoju PCOS jest wszystko, co może powodować stan zapalny, np. zespół jelita drażliwego, SIBO, nietolerancja nabiału, niezdiagnozowana celiakia, Hashimoto itp.

Co warto zrobić?

Przede wszystkim, po odpowiedniej diagnozie postawionej przez lekarza poszukaj (najlepiej razem z lekarzem) przyczyny swoich problemów. Jeśli podejrzewasz u siebie, któryś z typów PCOS zastosuj odpowiednią terapię - zbilansowaną, przeciwzapalną dietę, relaks oraz dostoswaną do indywidualnych potrzeb suplementację. Pamiętaj - ważna jest cierpliwość i konsekwencja.
 

   
 
insulinooporność PCO pcos policystyczne jajniki typy pcos wielotorbielowate jajniki