Refluks przełykowo – żołądkowy (GERD) – zalecenia żywieniowe

Zgaga jest przypadłością, która prawdopodobnie dotyka około 10 mln Polaków - to ponad ćwierć naszego społeczeństwa. To nieprzyjemne zjawisko powodowane jest niedomykaniem się dolnego zwieracza żołądka i często jest tożsame z występowaniem GERD, czyli refluksu przełykowo-żołądkowego.

Objawy

Tzw. choroba refluksowa powodowana jest zarzucaniem kwaśnej treści żołądkowej w górę, do przełyku, a co za tym idzie jego podrażnienie. Wiąże się to z charakterystycznym pieczeniem lub uczuciem palenia nad mostkiem, które powszechnie znamy jako zgagę. Oprócz refluksu innymi objawami mogą być trudności w połykaniu, przewlekły kaszel oraz wymioty. Dzieje się tak dlatego, ponieważ dolny zwieracz żołądka nie zamyka się prawidłowo, co prowadzi do cofania się ku przełykowi kwasów żołądkowych.

Diagnostyka

Refluks może być rozpoznany przez lekarza internistę na podstawie przeprowadzonego wywiadu i zleconych badań. Do najczęstszych przyczyn choroby należą:

Duży wpływ może mieć także stosowana przez pacjenta farmakoterapia, dlatego tak ważne jest szczegółowe uwzględnienie wszystkich przyjmowanych medykamentów podczas wywiadu lekarskiego.

Kolejną metodą diagnostyczną jest przeprowadzenie badania, np. gastroskopii. Badanie endoskopowe, wykonywane przez gastroeneterologa, pozwala zdiagnozować powstałą nadżerkę i ocenić zaawansowanie zmian zapalnych w przełyku pacjenta. Może jednak zdarzyć się tak, że zmiany są - jeszcze – niewidoczne. Wówczas wątpliwości rozwieje pH-metria z impedancją, polegająca na monitorowaniu poziomu pH w przełyku chorego.

Konsekwencje zdrowotne

Nieleczony refluks naraża delikatną strukturę przełyku na uszkodzenia powodowane przez “żrący” kwas żołądkowy. To z kolei wiąże się z przedłużającym się, powiększającym stanem zapalnym. Jeśli narazimy się na długotrwałe działanie treści żołądkowej i nie podejmiemy leczenia, sama zgaga może okazać się najmniejszym zmartwieniem, bowiem do częstych konsekwencji refluksu należą:

Jednym z groźnych powikłań choroby refluksowej jest także “przełyk Barretta”, który uznaje się jako stan przedrakowy. W tym przypadku trwale zarzucana treść żołądkowa niszczy nabłonek wyściełający przełyk w bardzo wysokim stopniu i nie ma szans na jego odbudowanie.

Leczenie refluksu

Na szczęście w większości przypadków konieczna, ale wystarczająca jest zmiana diety i stylu życia odnotowuje się korelację zmniejszenia masy ciała ze zmniejszeniem objawów choroby.

Lekarze indywidualnie przepisują również leki neutralizujące lub inhibitory pompy protonowej – te pozwalają na obniżenie kwaśności soku żołądkowego.

Niestety w bardzo zaawansowanych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna, do której kwalifikuje lekarz. Operacja wykonywana jest metodą laparoskopową i polega na owinięciu dna żołądka wokół przełyku chorego.

Zalecenia dietetyczne

Leczenie choroby refluksowej w dużej mierze opiera się na profilaktyce i przywróceniu pacjentowi odpowiedniej kondycji zdrowotnej. W tym przypadku często kluczowa jest dieta, która powinna być lekkostrawna i opierać się na niedużych porcjach, by nadmiernie nie pobudzać do działania kwasów trawiennych. Mniejsze porcje powinny za to częściej, a przede wszystkim regularnie lądować na stole chorego.

Ważne jest także nie tylko to, co jemy, ale i jak spożywamy posiłki: powinno się to robić bez pośpiechu i stresu. Niewskazany jest także intensywny wysiłek zaraz po jedzeniu – tak samo, jak i nie zaleca się położenia w tym czasie.

W leczeniu choroby refluksowej zaleca się ograniczenie potraw smażonych i tłustych, pikantnie przyprawionych. Raczej warto postawić na dania gotowane, duszone i pieczone. Dobry wpływ może mieć także ograniczenie napojów gazowanych (w szczególności słodkich), alkoholu i papierosów.

Lekarze i dietetycy często zalecają kuchnię śródziemnomorską - bogactwo ryb, owoców morza i warzyw może mieć dobry wpływ na układ trawienny osoby chorej.